Style Przywiązania: Klucz do Zrozumienia Siebie i Twoich Relacji

Czym są Style Przywiązania?

Teoria przywiązania, zapoczątkowana przez Johna Bowlby’ego i rozwinięta przez Mary Ainsworth, mówi, że sposób, w jaki doświadczaliśmy relacji z naszymi pierwszymi opiekunami w dzieciństwie, tworzy w nas „wewnętrzne modele robocze”. To takie nasze osobiste „instrukcje obsługi” dla relacji, które nieświadomie przenosimy na dorosłe życie. Określają one, jak postrzegamy siebie, innych i bliskość.

Wyróżniamy cztery główne style przywiązania:

1. Styl Bezpieczny (Secure)

To najbardziej pożądany i najzdrowszy styl. Osoby bezpieczne czują się komfortowo z bliskością i intymnością, nie obawiając się porzucenia ani „uduszenia” w związku. Mają wysoką samoocenę, potrafią otwarcie komunikować swoje potrzeby i granice, a także wspierać partnera. Ich relacje są oparte na zaufaniu, empatii i swobodzie.

• Jak powstaje? Gdy opiekunowie byli konsekwentnie dostępni, responsywni i wspierający. Dziecko czuło się bezpieczne i kochane.

2. Styl Lękowo-Zaabsorbowany (Anxious/Preoccupied)

Osoby z tym stylem intensywnie pragną bliskości, ale jednocześnie odczuwają silny lęk przed odrzuceniem. Ich samoocena często zależy od opinii innych, co prowadzi do obsesyjnego analizowania relacji, zazdrości i kontrolujących zachowań. Mogą być emocjonalnie zmienne i reagować impulsywnie.

• Jak powstaje? Gdy opiekunowie reagowali na potrzeby dziecka w sposób niespójny i nieprzewidywalny – raz byli dostępni, innym razem niedostępni lub obojętni.

Przeczytaj też—>Związki na odległość: psychologiczne wyzwania. 

3. Styl Unikający-Lekceważący (Avoidant/Dismissive)

Charakteryzuje się unikaniem bliskości emocjonalnej i silną potrzebą niezależności. Osoby unikające mają trudności z wyrażaniem emocji i poleganiem na innych. Często wolą samodzielnie radzić sobie z problemami i mogą unikać zaangażowania w długoterminowe relacje. Pomimo zewnętrznej postawy niezależności, mogą doświadczać wewnętrznego smutku.

• Jak powstaje? Gdy dziecko doświadczało odrzucenia lub było „karane” za próby bliskości, ucząc się, że samodzielność jest bezpieczniejsza.

4. Styl Zdezorganizowany (Disorganized/Fearful-Avoidant)

To najbardziej chaotyczny styl, łączący elementy lęku i unikania. Osoby zdezorganizowane pragną bliskości, ale jednocześnie się jej boją, co prowadzi do dynamiki „przyciągania-odpychania”. Mają trudności z zaufaniem, zrozumieniem własnych emocji i mogą bagatelizować znaczenie relacji.

• Jak powstaje? Często w wyniku traumatycznych doświadczeń w dzieciństwie, takich jak maltretowanie, zaniedbanie czy przemoc ze strony opiekunów.