Większość osób, gdy słyszy o ADHD, przeważnie wyobraża sobie niegrzeczne dzieci, które dokuczają innym i nie słuchają nauczycieli i rodziców. Rzadziej jednak pojawia się pytanie, co dzieje się z tymi dziećmi, gdy dorosną. I tutaj pojawia się temat ewentualnego wyrastania z ADHD. Jemu poświęcamy uwagę w poniższym artykule.
Czy z ADHD się wyrasta? (skrócona odpowiedź)
Powiedzmy to wyraźnie: z ADHD nie wyrasta się. Jest to zaburzenie neurorozwojowe, które towarzyszy danej osobie przez całe życie. Trzeba jednak podkreślić, że można skutecznie leczyć objawy zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (tak brzmi pełna nazwa ADHD).
Ważne jest, aby w przypadku podejrzeń tego zaburzenia przeprowadzić diagnozę w specjalistycznym ośrodku. Jeśli sądzisz, że zespół nadpobudliwości psychoruchowej może Cię dotyczyć, skorzystać z diagnozy ADHD online.
Zmagasz się z objawami ADHD? Sprawdź nasz Niezbędnik ADHDowca
Dlaczego ADHD jest postrzegane jako zaburzenie wieku dziecięcego?
Łączenie występowania ADHD tylko i wyłącznie z wiekiem dziecięcym jest dużą nieprawidłowością. Trzeba jednak zaznaczyć, że u najmłodszych takie objawy jak impulsywność czy problemy z koncentracją są szczególnie wyraźne, przez co często są zgłaszane przez nauczycieli. Czasem również wychowawcy sugerują przeprowadzenie diagnostyki pod kątem ADHD u dzieci, które wykazują cechy zaburzenia.
Dzięki spostrzegawczości nauczycieli młoda osoba trafia do psychologa lub psychiatry i dzięki temu już od wczesnych lat otrzymuje specjalistyczną pomoc.
Co z dorosłymi?
O ile u dziecka z ADHD zaburzenie to jest najczęściej wyraźnie zauważalne, tak u dorosłych sprawa trochę się komplikuje. Trzeba wiedzieć, że fakt występowania objawów takich jak trudności z koncentracją czy też impulsywność i nadpobudliwość nie czynią, że można danej osobie postawić diagnozę ADHD. Istotny jest również tutaj stopień, w jakim te objawy wpływają na codzienne funkcjonowanie osoby.
Aby móc stwierdzić diagnozę ADHD, należy potwierdzić występowanie powyższych trudności w 3 kontekstach — w szkole, w rodzinie i w miejscu pracy. Do tego objawy te powinny być zauważalne już w dzieciństwie.
Mówiąc o dorosłych z ADHD, warto też odwołać się do statystyk — dane pokazują, że w 2023 roku aż 6,6% dorosłych obywateli USA miało postawioną diagnozę ADHD. Co istotne, aż połowa z tych osób swoją diagnozę otrzymała w wieku dorosłym. Ta tendencja tylko pokazuje, że rosnąca świadomość tego zaburzenia przekłada się na częstsze podejmowanie diagnozy ADHD.
Trzeba też zauważyć, że u sporej części dorosłych osób z ADHD charakterystyczne, zauważalne na zewnątrz objawy takie jak impulsywność ustępują. To sprawia, że otoczenie uznaje, że zaburzenie minęło. W rzeczywistości często jest tak, że nadpobudliwość ustępują natomiast na pierwszy plan wysuwają się problemy z koncentracją.
Jak rozpoznać objawy u osób dorosłych
Wraz z wiekiem charakterystyka objawów ADHD zmienia się, co sprawia, że często zaburzenie to bywa przeoczane. Tym samym niekiedy jest diagnozowane przez przypadek, np. podczas wizyt w gabinecie psychoterapeutycznym.
Aby uniknąć sytuacji, w której żyjesz z niezdiagnozowanym, przez co nieleczonym ADHD, warto wiedzieć, na jakie symptomy zwrócić uwagę, by doszukiwać się zespołu nadpobudliwości psychoruchowej. Poniżej przedstawiamy obszary, w których trudności mogą sugerować występowanie ADHD:
- koncentracja uwagi,
- podążania za instrukcjami,
- słuchanie poleceń,
- planowanie i organizacja zadań,
- siedzenie bez ruchu,
- zdolność nieprzerywania innym,
- oczekiwanie na swoją kolej,
- brak cierpliwości,
- konsekwencja w wykonywaniu zadań,
- chęć ciągłego stymulowania.
Oczywiście objawy ADHD mogą wykraczać poza omówione wyżej zachowania, jednak te wydają się występować u znakomitej większości osób z tym zaburzeniem. Z drugiej strony trzeba też pamiętać, że powyższe symptomy mogą dotyczyć każdej osoby — również neurotypowej — ale ich nasilenie jest mniejsze i nie utrudnia codziennego funkcjonowania.
Może Cię zainteresować: Jak wygląda ADHD u kobiet?
Jeśli diagnoza okaże się twierdząca, warto podjąć leczenie opierające się o leki psychostymulujące i terapię (najczęściej prowadzoną w nurcie poznawczo-behawioralnym).
Objawy u dorosłych nie muszą świadczyć o ADHD
Trzeba wiedzieć, że objawy sugerujące ADHD u osób dorosłych mogą mieć inne podłoże — związane z innymi jednostkami chorobowymi. Warto rozważyć również inne przyczyny, gdy np. objawy takie jak zaburzenia koncentracji pojawiły się dopiero w wieku dorosłym. W takich przypadkach mogą one być objawem depresji lub zaburzeń lękowych.
Może Cię zaciekawić: Z czym można pomylić ADHD?
Z ADHD się nie wyrasta (podsumowanie)
Jak widzisz, zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi jest zaburzeniem, z którego się nie wyrasta. Nie da się go również wyleczyć. Musisz jednak wiedzieć, że można skutecznie łagodzić wszelkie objawy, tym samym sprawić, że życie osoby z ADHD jest jednakowo satysfakcjonujące, jak ludzi bez tego zaburzenia.
Mogą Cię zainteresować te artykuły:
Źródła:
- https://www.cdc.gov/mmwr/volumes/73/wr/mm7340a1.htm
- Anders Hansen, Potęga ADHD, str. 20.
